Κι ενώ οι περισσότεροι απολαμβάνουμε τις βόλτες μας και τις κοινωνικές συναναστροφές με ανθρώπους που γουστάρουμε, υπάρχουν εκεί έξω παιδιά που διστάζουν να ανοίξουν την πόρτα του σπιτιού τους, που φοβούνται να ξεχυθούν στους δρόμους, αρνούνται να γνωρίσουν νέους ανθρώπους, να κάνουν παρέες, να παίξουν και το πιο σημαντικό αδυνατούν να γελάσουν, χάνοντας σιγά-σιγά το νόημα της ζωής. Αυτά τα παιδιά, άδικα θύματα του (σχολικού) εκφοβισμού (bullying), νιώθουν μόνα και αβοήθητα, σε ένα κοινωνικό περιβάλλον που στα μάτια τους φαντάζει λυσσαλέο και απειλητικό.
Τα θύματα του bullying, στις περισσότερες των περιπτώσεων, αναφέρουν ότι το σπίτι τους είναι η προσωπική τους ζώνη ασφαλείας, όπου νιώθουν ήρεμοι και προστατευμένοι, μακριά από τα περιπαικτικά σχόλια και τις φραστικές απειλές των συμμαθητών τους. Με τη διείσδυση του διαδικτύου όμως, φαίνεται ότι το μέχρι πρότινος ασφαλές μέρος έχει μετατραπεί σε “ναρκοπέδιο”. Ο εκφοβισμός μεταφέρθηκε από το προαύλιο του σχολείου στο γραφείο του σπιτιού και πιο συγκεκριμένα στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές και τα δωμάτια κοινωνικής δικτύωσης. Με πρωταγωνιστή το Facebook, εξαπλώνεται σε όλες της κοινωνικές δραστηριότητες των παιδιών, εκφράζεται με διαφορετικούς τρόπους και αποκτά ανησυχητικές διαστάσεις.
Φωνάζουμε ένα δυνατό ΟΧΙ στο bullying
Ο διαδικτυακός εκφοβισμός ή διαδικτυακή παρενόχληση (cyber bullying), εκδηλώνεται είτε με την ανάρτηση προσβλητικού και εξευτελιστικού οπτικοακουστικού υλικού, είτε με τη διάδοση ψευδών φημών στο περιβάλλον του θύματος ή ακόμα και με τη δημιουργία σελίδων που στοχοποιούν συγκεκριμένα άτομα και καλούν τους ανθρώπους να δημοσιεύουν μηνύματα μίσους. Η ανωνυμία που μπορεί να εξασφαλίσει το διαδίκτυο και οι δυνατότητες που δίνει ακόμα και στον πιο δειλό άνθρωπο, είναι σίγουρα κάποια από τα χαρακτηριστικά που ευνοούν την ανάπτυξη του bullying στους κόλπους του. Τα θύματα αισθάνονται ότι απειλούνται ακόμα και μέσα στο ίδιο τους το σπίτι, το άλλοτε προσωπικό τους καταφύγιο.
Τις περισσότερες φορές, νιώθουν απεριόριστη μοναξιά, αρνούνται να αποδεχτούν τη δυσμενή κατάστασή τους ή ντρέπονται να μοιραστούν το πρόβλημά τους με τις οικογένειές τους ή τα άτομα του κοντινού τους περιβάλλοντος. Το αποτέλεσμα; Προβληματικές προσωπικότητες που κλείνονται στον εαυτό τους, χάνουν την παιδική τους αθωότητα ενώ σταδιακά η αυτοεκτίμησή τους εξαφανίζεται στον κυκεώνα των αρνητικών σκέψεων και των αυτοκαταστροφικών συναισθημάτων.
Ποτέ ξανά και ξανθιά… και χαζή!
Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις των παιδιών που προβαίνουν στον αυτοτραυματισμό ή στην αυτοκτονία, μη μπορώντας να αντιμετωπίσουν όσα βιώνουν. Ένα τέτοιο παράδειγμα η 14χρονη Megan Meier από την Αμερική που μετά από συστηματικό και καθημερινό διαδικτυακό εκφοβισμό (cyber bullying), κρεμάστηκε με ζώνη στην ντουλάπα τους σπιτιού της. Εξίσου τραγική η περίπτωση της 16χρονης Amanda Todd, που παρά τον καθημερινό αγώνα που έδινε για έναν ολόκληρο χρόνο, τελικά δεν άντεξε και έδωσε τέλος στη ζωή της, αφήνοντας πίσω της το προσωπικό της μαρτύριο.
Αν νομίζετε ότι πρόκειται για ένα αμερικάνικο φαινόμενο που δεν αγγίζει τα δικά μας χωράφια, η Δίωξη Οικονομικού Εγκλήματος δίνει την απάντηση μέσω των στατιστικών της στοιχείων, που αποδεικνύουν την σταθερή αύξηση των καταγγελιών, χρόνο με το χρόνο. Την ίδια στιγμή, οι έρευνες δείχνουν ότι η χώρα μας καταλαμβάνει την 4η θέση ανάμεσα σε 41 χώρες σε περιστατικά ενδοσχολικής βίας και εκφοβισμού, ενώ όσον αφορά στο cyber bullying, βρίσκεται στη δεύτερη θέση μετά από τη Ρουμανία.
Η ευθύνη για την αντιμετώπιση ή την πρόληψη του διαδικτυακού εκφοβισμού, βαραίνει κατά κύριο λόγο τους γονείς και τους εκπαιδευτικούς. Είναι αυτοί που μπορούν να διακρίνουν τα ανησυχητικά σημάδια στα παιδιά, μπορούν να τα καθοδηγήσουν και εν τέλει να τα προστατέψουν από τα χειρότερα. Οφείλουν όμως, παιδιά, γονείς και εκπαιδευτικοί να είναι ενημερωμένοι για το τι είναι το cyber bullying και γενικότερα το bullying. Όπως τα τελευταία χρόνια, έτσι και φέτος, σε αρκετά σχολεία της χώρας θα λάβει χώρα δίωρη ενημέρωση σχετική με το φαινόμενο, σε μία προσπάθεια ευαισθητοποίησης των παιδιών και εκπαίδευσης των καθηγητών.
Αν και συνήθως το φαινόμενο παρατηρείται σε έφηβους, σπανιότερα σε μαθητές δημοτικού, δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις ενήλικων ανθρώπων που δεν έχουν ξεφύγει από τον διαδικτυακό εκφοβισμό. Το πιο πρόσφατο παράδειγμα που συγκλόνισε την αυστραλιανή κοινότητα, είναι η αυτοκτονία του πρώην μοντέλου και παρουσιάστριας, Τσάρλον Ντάουσον. Η Ντάουσον από τη στιγμή που έγινε πρέσβειρα του προγράμματος κατά του ηλεκτρονικού bullying άρχισε να δέχεται στο λογαριασμό της στο twitter, πλειάδα μηνυμάτων και αρνητικών σχολίων τα περισσότερα εκ των οποίων την παρότρυναν να αυτοκτονήσει γιατί δεν αξίζει να ζει. Η ίδια ένα χρόνο πριν, αφού γλίτωσε από την πρώτη της απόπειρα αυτοκτονίας δήλωσε: “… με νίκησαν τα αρνητικά σχόλια… δεν άντεξα, ένιωσα μόνη και αβοήθητη”.
Πόσους ακόμη νέους ανθρώπους θα πρέπει να θρηνήσουμε για να συνειδητοποιήσουμε ότι εκεί έξω υπάρχουν παιδιά που φωνάζουν και εμείς απλά δεν τα ακούμε;
Bullying: Μην το αγνοείτε, υπάρχει!
Για καταγγελίες περιστατικών bullying, οι γονείς, οι καθηγητές ακόμα και τα ίδια τα θύματα μπορούν να καλούν είτε στη γραμμή 11012 (Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος) είτε στη γραμμή Safeline 2811 391615 , ενώ περισσότερες πληροφορίες μπορούν να αναζητούν στην ιστοσελίδα: saferinternet.gr
