Ας γνωρίσουμε τον Χριστόφορο Ζήκα – τον σκληρό του σινεμά με τη «χρυσή» καρδιά
Στον ελληνικό κινηματογράφο υπήρξε μία από τις πιο χαρακτηριστικές φιγούρες υποδυόμενος τον σκληρό τύπο, τον δολοφόνο, παίζοντας σε θρυλικές ταινίες όπως «Ποτέ την Κυριακή», «Το χώμα βάφτηκε κόκκινο», «Αδέρφια μου αλήτες πουλιά», «Το νησί της Αφροδίτης», «Το ταξίδι».
- Από τον Νίκο Νικόλιζα
Ο Χριστόφορος Ζήκας είναι ένας από τους σημαντικότερους δευτεραγωνιστές. Επαιξε σε συνολικά 75 ταινίες, δεκάδες θεατρικά έργα και τηλεοπτικές σειρές, με ρόλους που έμειναν στην ιστορία. Στη νεότερη γενιά το όνομά του ίσως να μη λέει πολλά. Ομως, η φυσιογνωμία του είναι από τις πιο γνωστές σε ταινίες-σταθμούς, δίπλα στην Παξινού, στον Κατράκη, στη Μελίνα, στον Κούρκουλο, στη Βουγιουκλάκη, τη Χρονοπούλου. Ο ίδιος, μάλιστα, ακόμα και σήμερα δεν το βάζει κάτω.
Σε ηλικία 87 ετών βρίσκεται σε περιοδεία μαζί με τον γιο του Παύλο, με τον «Φιλάργυρο» του Μολιέρου, δίνοντας παραστάσεις στην Κρήτη εντελώς δωρεάν σε ιδρύματα ΑμεΑ. Ο σπουδαίος ηθοποιός σήμερα, σε μία από τις ελάχιστες συνεντεύξεις που έχει παραχωρήσει κατά τη διάρκεια της 60χρονης καριέρας του, κάνει απολογισμό ζωής και μιλάει για όσα βίωσε τη χρυσή εποχή του ελληνικού κινηματογράφου…
Μια ολόκληρη ζωή γεμάτη ταινίες, θέατρο, ραδιόφωνο, τηλεόραση…
Εκανα ένα ταξίδι ζωής, γεμάτο εμπειρίες. Η ζωή μου θα έλεγα ότι ήταν γεμάτη πάλη, αγωνία, λαχτάρα, αγάπη γι’ αυτό που κάνω. Η Ελλάδα, όμως, είχε και έχει πολύ σπουδαίους ανθρώπους της τέχνης, σε όλους τους τομείς. Για εμένα δεν υπάρχουν καλοί και κακοί ηθοποιοί. Ολοι έχουν κάνει τη δική τους κατάθεση ψυχής!
Από την ταινία «Κοινωνία ώρα μηδέν»
Κάνατε πάνω από 75 ταινίες. Τι αποκομίσατε;
Αγάπη από τον κόσμο. Η ζωή μου, η ψυχή μου είναι γεμάτη από την αγάπη που μου προσέφερε ο λαός της Ελλάδας. Από τη μια άκρη της Ελλάδας έως την άλλη!
Γιαννιώτης στην καταγωγή, έτσι δεν είναι;
Ναι, είμαι Ηπειρώτης. Η καρδιά μου και το μυαλό μου είναι εκεί πάνω. Και ας ζω στην Αθήνα τον περισσότερο καιρό. Γεννήθηκα σε ένα μικρό χωριό της Ηπείρου. Ομως “ξενιτεύτηκα” από πολύ μικρός.
Από φτωχή οικογένεια;
Πάμπτωχη. Δεν είχαμε να φάμε εκείνα τα χρόνια. Από πιτσιρίκι δούλεψα πολύ σκληρά για να πατήσω γερά στα πόδια μου. Εκανα πολλές δουλειές για να καταλήξω ότι θέλω να γίνω ηθοποιός. Η μεγαλύτερη περιουσία μου είναι τα παιδιά μου, τα εγγόνια μου και η αγάπη του κόσμου.
Πότε ξεκινήσατε αυτό το ταξίδι;
Ξεκίνησα από το Λαϊκό Θέατρο του Μάνου Κατράκη στο Πεδίον του Αρεως, με την παράσταση για τον Καραϊσκάκη. Ο Μάνος ήταν και ο δάσκαλός μου σε όλο αυτό το παραμύθι της ζωής. Με πήρε φτωχόπαιδο, χωρίς να έχει καμιά υποχρέωση απέναντι μου, και με έκανε Χριστόφορο Ζήκα. Με βοήθησε σε πολλές δύσκολες καταστάσεις.
Τι άνθρωπος ήταν ο Μάνος Κατράκης;
Ηταν ο πιο υπέροχος άνθρωπος που έχω γνωρίσει στο καλλιτεχνικό στερέωμα. Την καρδιά και τη γενναιοδωρία του Κατράκη δεν θα τις ξεπεράσει κανείς. Ντόμπρος, λαϊκός σαν άνθρωπος και τεράστιος ως ηθοποιός. Ο τελειότερος όλων!
Παίξατε με όλα τα ιερά τέρατα, όπως με τη Μελίνα Μερκούρη στο «Ποτέ την Κυριακή»…
Η Μελίνα ήταν μια άλλη προσωπικότητα διεθνούς εμβέλειας. Η Μελίνα ήταν ο πιο κατάλληλος στην πιο καίρια θέση. Εγινε υπουργός Πολιτισμού και μέχρι σήμερα έχει επισκιάσει όλους τους υπολοίπους, λόγω του τεράστιου έργου που προσέφερε. Νομίζω πως δεν θα μπορέσει ποτέ ξανά η Ελλάδα να έχει μια τέτοια αντίστοιχη προσωπικότητα. Η Μελίνα και ο Γεννηματάς ήταν η αιτία να δημιουργηθούν τα περιφερειακά θέατρα και ο κόσμος ακόμα και σήμερα να απολαμβάνει τους καρπούς εκείνης της περιόδου. Μάλιστα, για τα δημοτικά περιφερειακά θέατρα έβαλα και εγώ το λιθαράκι μου. Με είχε καλέσει η Μελίνα στο γραφείο της και με ρώτησε την άποψή μου. Και κάπως έτσι δημιουργήσαμε τον θεσμό αυτό.
Πότε ήταν η τελευταία φορά που είδατε τη Μελίνα;
Την είδα προτού φύγει για την Αμερική, που ήταν άρρωστη. Με είχε καλέσει στο γραφείο της. Μου είχε δώσει ένα χαρτί που είχε εντολή να πληρωθώ με 2.000.000 δραχμές ως επιχορήγηση για το θέατρό μου. Μου λέει «πάρ’ το να με θυμάσαι. Εγώ φεύγω, πάω στην Αμερική και ίσως να μην ξαναγυρίσω». Εκλαψα πολύ για το «φευγιό» της Μελίνας!
Εχετε μια από τις πιο χαρακτηριστικές φωνές στον ελληνικό κινηματογράφο…
Είναι αλήθεια ότι οι περισσότεροι με θυμούνται από τη φωνή μου, τώρα μάλιστα που τα χρόνια πέρασαν και άλλαξα στην εξωτερική μου εμφάνιση. Είχα κάνει και πολύ ραδιόφωνο στα νιάτα μου και γι’ αυτό, όταν ακούνε τη φωνή μου, λένε «αυτός είναι ο Ζήκας»!
Βέβαια, οι περισσότεροι σας θυμούνται από τον σκληρό της ταινίας «Το χώμα βάφτηκε κόκκινο»…
Πολύ μεγάλη ταινία. Ο Βασίλης Γεωργιάδης με αυτή την ταινία δημιούργησε μια χολιγουντιανή ταινία. Είχαμε τρομερά δύσκολα γυρίσματα μέσα στους κάμπους των Τρικάλων, με καύσωνα, να τρέχουμε με τα άλογα. Η ταινία αυτή είχε όλη την αφρόκρεμα του ελληνικού σινεμά: Κατράκης, Κούρκουλος, Βόγλης, Χρονοπούλου και τόσοι άλλοι. Και μέσα από αυτή την ταινία καθιερωθήκαμε και εμείς οι δευτεραγωνιστές και τριταγωνιστές. Μέσα από την ταινία αυτή πήραμε όλοι διπλάσια αξία.
Και λόγω της ταινίας αυτής σας ζήτησαν να παίξετε και στο εξωτερικό;
Είχε έρθει να τη δει ο Αντονι Κουίν για να διαλέξει για μια δική του ξένη ταινία ή τον Κούρκουλο ή τον Βόγλη. Και, όταν έφτασε η σκηνή του ξύλου, πετάχτηκε και είπε «αυτός είναι για μένα ο πιο κατάλληλος»!
Ποιος ήταν ο σκηνοθέτης που σας πίστεψε περισσότερο;
Ο πρώτος που πίστεψε σε μένα ήταν ο Νίκος Κούνδουρος, με μια ξένη παραγωγή. Μετά ήρθε ο Γρηγόρης Γρηγορίου, μετά ο Βασίλης Γεωργιάδης. Εφτασα στο σημείο να έχω κάνει 75 ταινίες και δεν μπορώ να το πιστέψω ούτε εγώ ο ίδιος πότε τις έκανα, πότε πέρασαν τα χρόνια, πότε έφυγαν όλοι αυτοί που συνεργάστηκα μαζί τους!
Νίκος Κούρκουλος. Τι άνθρωπος ήταν;
Ο,τι βλέπετε στον κινηματογράφο, στην τηλεόραση αυτός ήταν. Ιδιος χαρακτήρας. Ενα απλό παιδί που είχε ένα χαμόγελο για όλους, μια «καλημέρα» για όλους. Παρόλο που έγινε ένας τεράστιος ηθοποιός, ποτέ δεν το έπαιξε σταρ. Του έδιναν το σενάριο και πάντα έπαιζε τον εαυτό του!
Με την Αλίκη παίξατε στο «Ταξίδι»…
Πολύ ωραία ταινία, που σπάνια προβάλλεται. Η Αλίκη ήταν Η σταρ. Δεν πιστεύω πως υπάρχει δεύτερη ηθοποιός που να έχει εργαστεί περισσότερο από την Αλίκη και στο θέατρο και στον κινηματογράφο και στην τηλεόραση. Ηταν η ηθοποιός που την ήθελε ο φακός. Δεν μπορούσε να τη συναγωνιστεί κανείς στον κινηματογράφο. Εμάς μας περιέβαλλε με πολύ αγάπη, χωρίς βεντετισμούς, οφείλω να παραδεχτώ. Λυπήθηκα πάρα πολύ που έφυγε τόσο νέα.
Πώς καταφέρατε να παίξετε από τη μια με τη Βουγιουκλάκη και από την άλλη με την Παξινού; Εκ διαμέτρου αντίθετες προσωπικότητες και ηθοποιοί…
Εγω έπαιζα όπου με καλούσαν και πίστευα ότι είναι καλό για την καριέρα μου. Με διάλεξε η ίδια η Παξινού να παίξω στο «Νησί της Αφροδίτης» μαζί της. Ηταν τεράστια και εμβληματική ηθοποιός! Θα σας πω και ένα ωραίο που θυμάμαι με τον Μπάρκουλη από αυτή την ταινία. Γυρίζουμε μια σκηνή με την Παξινού. Τελειώνουμε, βγαίνω έξω και τι να δω; Γεμάτος ο τόπος από κοριτσόπουλα να περιμένουν τον Μπάρκουλη. Τα ‘χασα. Ολες ήθελαν να τον δουν, να τον ακουμπήσουν, να τον αγκαλιάσουν. Ηταν ένα είδωλο που έμεινε στην ιστορία. Και πολύ καλό παιδί!
Τώρα που τα χρόνια πέρασαν, τι μένει από αυτή την τεράστια καριέρα;
Μένουν οι πολύ ωραίες αναμνήσεις. Μένει η αγάπη του κόσμου. Μένουν οι συνεργασίες που έκανα με όλα αυτά τα ιερά τέρατα στο θέατρο, στον κινηματογράφο, στην τηλεόραση. Μένει το χειροκρότημα του κόσμου. Ξέρετε πόσο ωραίο είναι να θυμάσαι με αγάπη και τις κακές και τις καλές στιγμές της ζωής σου; Επίσης, για μένα είναι πολύ σημαντικό να εξιστορώ αυτές τις ωραίες στιγμές. Τα χρόνια πέρασαν και το μόνο που μένει είναι μια ολοκληρωμένη ανάμνηση μιας γεμάτης ζωής!
Στα εγγόνια σας λέτε αυτές τις ιστορίες;
Τις λέω και δακρύζω από συγκίνηση, γιατί δεν μπορώ να πιστέψω ότι έζησα εγώ αυτό το παραμύθι της ζωής.
Τις ταινίες που παίζετε τις βλέπετε;
Τις βλέπω και τις χαίρομαι. Απλά συγκινούμαι για τα χρόνια που έφυγαν, για τα νιάτα που πέρασαν!
Χρωστάτε «ευχαριστώ»;
Χιλιάδες. Σε σκηνοθέτες, σε ηθοποιούς, σε τεχνικούς, σε υπουργούς που βοήθησαν τα δημοτικά περιφερειακά θέατρα για να κρατήσουμε ζωντανή την παράδοσή μας. Ομως, το μεγαλύτερο «ευχαριστώ» το χρωστάω στον κόσμο που με έκανε Χριστόφορο Ζήκα και ακόμα με χειροκροτεί όπου κι αν πηγαίνω!