Σύμφωνα με την βελγική Αρχή Προστασίας Δεδομένων, το Facebook παρακολουθεί την online δραστηριότητα των χρηστών που επισκέπτονται την σελίδα του, ακόμα και εάν δεν εισέλθουν σε αυτή και δεν διαθέτουν λογαριασμό στο κοινωνικό δίκτυο.
Η σχετική αναφορά προέρχεται από ερευνητές του ICRI και του τμήματος Ασφάλειας Υπολογιστών και Βιομηχανικής Κρυπτογραφίας του Πανεπιστημίου του Leuven, καθώς και του τμήματος Smit (ΜΜΕ, πληροφορίας και τηλεπικοινωνιών) του Vrije Universiteit Brussels και ζητήθηκε μετά από προηγούμενη αναφορά περί παραβίασης της ευρωπαϊκής νομοθεσίας από την πολιτική ιδιωτικότητας του Facebook.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, το Facebook ανιχνεύει τη δραστηριότητα υπολογιστών εν αγνοία τους, είτε είναι συνδεδεμένοι στο Facebook είτε όχι, ακόμη και αν δεν είναι εγγεγραμμένοι χρήστες, ή αν έχουν επιλέξει να απέχουν (opt-out) από ενέργειες στοχευμένης διαφήμισης.
Το ζήτημα αφορά στην χρήση των social plugins με τα οποία οι χρήστες αλληλεπιδρούν, με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα όλων το κουμπί like που βρίσκεται σε πάνω από 13 εκατ. ιστοσελίδες, περιλαμβανομένων sites κυβερνητικών υπηρεσιών και υγείας.
Τι ακριβώς κάνει το Facebook;
Εάν κάποιος επισκεφθεί απλώς την κεντρική σελίδα της υπηρεσίας, facebook.com, το Facebook τοπεθετεί στον χρήστη cookies τα οποία εν συνεχεία ανιχνεύουν την online δραστηριότητα του χρήστη για διαφημιστικούς σκοπούς. Για παράδειγμα, μέσω των cookies καταγράφονται οι σελίδες που επισκέπτεται ένας χρήστης.
Το ενδιαφέρον της υπόθεσης είναι ότι όταν ο χρήστης επισκεφθεί μια σελίδα πλην του Facebook η οποία διαθέτει το κουμπί Like τότε αυτομάτως γίνεται ανίχνευση και αποστολή δεδομένων πίσω στο Facebook, ακόμα και αν ο χρήστης δεν αλληλεπιδράσει με το Like της σελίδας.
Το cookie είναι ένα μικρό αρχείο που κατεβαίνει στον υπολογιστή του χρήστη όταν επισκέπτεται ορισμένες ιστοσελίδες. Τα cookies επιτρέπουν στην ιστοσελίδα να αναγνωρίζει τις προτιμήσεις ενος χρήστη κάθε φορά που επιστρέφει στην ιστοσελίδα.
Αν και το cookie καθεαυτό δεν περιέχει ούτε συλλέγει πληροφορίες, όταν “διαβαστεί” από έναν κεντρικό υπολογιστή (server) σε συνδυασμό με τον browser του χρήστη τότε μπορεί να βοηθήσει μία ιστοσελίδα να προσφέρει περισσότερο στοχευμένες υπηρεσίες προς τον χρήστη, όπως π.χ να θυμάται προηγούμενες αγορές ή στοιχεία του λογαριασμού του.
- Περισσότερες πληροφορίες για την χρήση των cookies , την συμπεριφορική διαφήμιση και τις επιλογές προστασίας της ιδιωτικότητας του χρήστη μπορείτε να βρείτε στην σελίδα του Ευρωπαϊκού Συνασπισμού Ψηφιακής Διαφήμισης(EDAA).
Σύμφωνα με την Ε.Ε, κάθε χρήστης που εισέρχεται για πρώτη φορά σε σελίδα που χρησιμοποιεί cookies, θα πρέπει να πληροφορείται για την εν λόγω ενέργεια, ώστε να δώσει την συγκατάθεσή του για τη χρήση τους.
Όπως αναφέρει η αναφορά της BCP, “Θεωρούμε ότι η συλλογή ή χρήση δεδομένων όπως αναφέρεται στους όρους χρήσης της υπηρεσίας (2015) δεν συνάδει με τις προυποθέσεις του άρθρου 5(3) της ευρωπαϊκής Ντιρεκτίβας που απαιτεί την εκ των προτέρων ενημέρωση του χρήστη και την εν συνεχεία συγκατάθεσή του πριν την αποθήκευση δεδομένων για την δραστηριότητα του υπολογιστή του”.
- Διαβάστε επίσης: Οδηγία 95/45/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 24ης Οκτωβρίου 1995 για την προστασία των ϕυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και για την ελεύθερη κυκλοϕορία των δεδομένων αυτών.
Το κύρος και οι διαστάσεις την εν λόγω έρευνας αποδεικνύονται και από το γεγονός ότι εκπρόσωποι του Facebook συναντήθηκαν με τον Βέλγο πρωθυπουργό Bart Tommelein, για να του εκθέσουν την επιχειρηματολογία τους σχετικά με την έκθεση, σύμφωνα με την Guardian.
Μηχανισμός εθελούσιας αποχής = ακούσια παρακολούθηση;
Ένα ακόμα σημαντικό στοιχείο που προκύπτει από την έρευνα σχετίζεται με όσους επιλέγουν να μην παρακολουθείται η δραστηριότητά τους για διαφημιστικούς λόγους και δη τους Ευρωπαίους. Oι χρήστες λοιπόν που θα επιλέξουν να εξαιρεθούν από τα cookies των sites, παίρνουν εν αγνοία τους ένα απρόσμενο… δωράκι από το Facebook που δεν είναι άλλο από ένα cookie το οποίο θα ανιχνεύει την δραστηριότητά τους για δύο χρόνια.
Επιπλέον σύμφωνα με τους ερευνητές, κάτι αντίστοιχο δεν συμβαίνει με τους Αμερικανούς ή Καναδούς χρήστες που επιλέγουν να εξαιρεθούν από τα cookies, παρα μόνον για τους Ευρωπαίους. Το αυτό επιβεβαιώνει και ο ερευνητής του τμήματος Πληροφορικής του αμερικανικού πανεπιστημίου Πρίνστον, Steven Englehardt.
Αξίζει να σημειωθεί ότι την υπόθεση ερευνά και η ολλανδική αρχή προστασίας δεδομένων, με το Facebook να υποστηρίζει ότι η έρευνα των Βέλγων βρίθει ανακριβειών ενώ σύμφωνα με εκπροσώπους της εταιρείας ουδείς στο Facebook ειδοποιήθηκε ώστε να παρέχει περαιτέρω εξηγήσεις.
Το ίδιο ισχυρίζονται και από την πλευρά τους οι Βέλγοι ερευνητές οι οποίοι, σύμφωνα με τον Guardian δηλώνουν χαρακτηριστικά: ”δεν μας εκπλήσσει που το Facebook έχει διαφορετική άποψη σχετικά με το τι ορίζουν οι νόμοι προστασίας προσωπικών δεδομένων στην Ευρώπη. Εάν η υπηρεσία θεωρεί ότι υπάρχουν λάθη στην αναφορά θα χαρούμε να μας επισημανθούν”.
Δεν είναι πάντως η πρώτη φορά που το Facebook βρίσκεται στο επίκεντρο της δημοσιότητας για τεχνικές “παρακολούθησής” που εγείρουν ηθικά ζητήματα: Σύμφωνα με το site Arstechnica.com, το δημοφιλές μέσον κοινωνικής δικτύωσης είχε διεξάγει το 2012 και κατόπιν δημοσιεύσει μια μελέτη με θέμα την “αυτολογοκρισία της τελευταίας στιγμής”, δηλαδή την ακύρωση μιας ανάρτησης που ο χρήστης είχε ξεκινήσει να γράφει αλλά μετάνιωσε να κοινοποιήσει.
Μήπως τελικά θα πρέπει να δώσουμε μεγαλύτερη προσοχή στα λεγόμενα του Edward Snowden;