Τα παραπάνω επισημαίνει ο φυσικοθεραπευτής Βασίλης Κορακάκης μιλώντας στο ΑΜΠΕ με αφορμή ανακοίνωσή του με θέμα «Καλή και κακή καθιστή στάση. Πως η παρατεταμένη κακή στάση επηρεάζει την ιδιοδεκτικότητα της σπονδυλικής στήλης των υγειών ατόμων» την οποία παρουσίασε στο 5ο Συνέδριο της Ελληνικής Εταιρείας Εμβιομηχανικής, που διεξάγεται στη Θεσσαλονίκη.
«Όσον αφορά το θέμα της σωστής στάσης η περισσότερη βιβλιογραφία ωθεί τον κόσμο να κάθεται ευθυτενής, που σημαίνει λόρδωση στην οσφύ, δηλαδή αυτή η φυσιολογική κάμψη που έχουμε στη μέση. Δεν υπάρχουν όμως ποιοτικά απόλυτα δεδομένα, και λέγοντας ποιοτικά δεδομένα εννοούμε λόρδωση «εκεί», κάμψη «εκεί». Πόσο; Δεν γνωρίζουμε το πόσο. Υπάρχουν πολλές στάσεις που πληρούν τα κριτήρια αυτών των θέσεων. Η ουσία λοιπόν είναι ότι η σωστή στάση πρέπει να είναι πιο ευθυτενής αλλά, γενικότερα, αυτό που μας επηρεάζει περισσότερο είναι ο χρόνος και τα φορτία που βάζουμε στη μέση μας. Δεν υπάρχει σωστή στάση, υπάρχει σωστή στάση σε σχέση με το χρόνο. Οι εναλλαγές λοιπόν των στάσεων είναι πιο σωστές. Ακόμη και στην ιδανική στάση να καθίσω για δύο ώρες θα κάνω κακό γιατί φορτίζω μια συγκεκριμένη περιοχή» εξηγεί ο κ Κορακάκης.
Τι θα πρέπει λοιπόν να κάνει κάποιος που κάνει καθιστική εργασία;
«Θα πρέπει να διακόπτει το κάθισμά του ανά τακτά χρονικά διαστήματα και να κάθεται όσο είναι δυνατόν σε πιο ευθυτενή στάση, ρυθμίζοντας την επιφάνεια εργασίας του στο ύψος των ματιών ώστε να μην αλλάζουν τα δεδομένα στην περιοχή του αυχένα. Συνιστάται λοιπόν διακοπή του καθίσματος και συχνές αλλαγές θέσεων ανά 20-30 λεπτά. Το ιδανικό είναι να σηκώνεται και να περπατάει 2-3 λεπτά και να ξανακάθεται.
Όταν καθόμαστε παρατεταμένα, δηλαδή 20-40 λεπτά, καλό θα είναι ανά τακτά χρονικά διαστήματα , ανά ένα τέταρτο, να καμπουριάζουμε και να τεντώνουμε τελείως το σώμα μας προς τα πίσω ώστε να αλλάξουμε τα στατικά φορτία και να βοηθήσουμε τους μύες να οξυγονωθούν. Γιατί οι μύες σε μία στατική θέση γεμίζουν με παράγωγα μεταβολισμού τα οποία φεύγουν δύσκολα αν δεν κουνηθούμε. Οι μύες χρησιμοποιούν μία ενέργεια, η οποία παράγει κάποιες ουσίες που μπορεί να προκαλέσουν πόνο και κάματο. Αν δεν κουνηθούν οι μύες να κυκλοφορήσει το αίμα και το οξυγόνο στην περιοχή θα υπάρχει πόνος» απαντά ο κ Κορακάκης.
Η μελέτη που παρουσίασε ο Κορακάκης βασίστηκε στην παρατήρηση 50 απόλυτα υγειών ατόμων και είχε ως στόχο να εκτιμηθεί αν το καθημερινό κάθισμα σε καμπουριαστή στάση επηρεάζει την ιδιοδεκτικότητα της σπονδυλικής στήλης, δηλαδή την ικανότητα του σώματός μας να αντιλαμβάνεται τη θέση του στο χώρο.
«Αυτό το εκτιμήσαμε εμείς στο κεφάλι στη σπονδυλική στήλη δηλαδή στον αυχένα , το θώρακα, την οσφύ και τη λεκάνη, επειδή η λεκάνη φαίνεται ότι είναι εκείνη που κατευθύνει την καθιστή θέση του σώματος. Είδαμε λοιπόν ότι όλα τα άτομα που εκτιμήσαμε κάθονται πολύ πιο καμπουριαστά από ότι θεωρούν ότι θα πρέπει να καθόμαστε. Στο δεύτερο κομμάτι της μελέτης είδαμε πώς αυτή η καμπουριαστή στάση επηρεάζει την ιδιοδεκτικότητα. Το έλλειμμα στην ιδιοδεκτικότητα, δηλαδή στο να μπορώ να αντιληφθώ τη θέση μου στο χώρο ή να επαναπροσδιορίσω μια θέση, είναι ένα χαρακτηριστικό κλινικών πληθυσμών που παρουσιάσουν αυχεναλγία , θωρακαλγία ή οσφυαλγία. Αυτά λοιπόν τα άτομα σημαίνει ότι δεν έχουν καλή ιδιοδεκτικότητα.
Άρα μπορούμε να κάνουμε μία συσχέτιση μεταξύ του κάθομαι καμπουριαστός-έλλειμμα ιδιοδεκτικότητας και πιθανόν δημιουργία παθολογίας. Μάθαμε λοιπόν σε αυτά τα άτομα τη σωστή στάση και τα βάλαμε να καμπουριάσουν μία φορά και να το ξανακάνουν. Είδαμε λοιπόν ότι αν αυτά τα άτομα τα βάλουμε να καθίσουν καμπουριαστά για 10 λεπτά, αυτό που χάνεται είναι η ικανότητα του αναπροσδιορισμού της σωστής στάσης στην οσφυική μοίρα. Η μέση μας λοιπόν φορτίζεται περισσότερο όταν καθόμαστε καμπουριαστοί τα πρώτα 10 λεπτά. Στη μισή ώρα όμως αυτό απλώνεται σε όλο τον υπόλοιπο κορμό. Έχει να κάνει λοιπόν και με τη γωνία του κεφαλιού και με τη γωνία του θώρακα με τη μέση αλλά και με την ίδια τη μέση. Όσο καθόμαστε πιο καμπουριαστοί όλη η σπονδυλική στήλη φαίνεται ότι επηρεάζεται ιδιοδεκτικά.
Είπαμε λοιπόν στο τέλος σ΄ αυτά τα άτομα «καμπούριασε και υπερδιορθώσου» δηλαδή «πήγαινε τη σπονδυλική στήλη στα όριά της» ώστε να κουνηθούνε λίγο οι μύες να σταματήσουν τα στατικά φορτία και να δούμε αν αυτό αλλάζει τα δεδομένα. Και όντως αυτό βοήθησε αυτά τα άτομα να ξαναβρούν την ιδιοδεκτικότητά τους. Επομένως όσο πιο καμπουριαστοί γινόμαστε τόσο μεγαλύτερη επιρρέπεια έχουμε να δημιουργηθεί μια πιθανή παθολογία στη σπονδυλική μας στήλη» εξήγησε ο κ Κορακάκης.
