Γιατί ζούμε στην «εποχή των κοτόπουλων»;
Σίγουρα οι περισσότεροι γνωρίζουν την εποχή των δεινοσαύρων και την εποχή των μαμούθ, αλλά λίγοι γνωρίζουν ότι σήμερα ζούμε στην «Εποχή των Κοτόπουλων». Κι αυτό γιατί σύμφωνα με τους επιστήμονες, το πανταχού παρόν πτηνό αποτελεί πλέον το πιο εμβληματικό ζώο. Τα κοτόπουλα σήμερα, αποτελούν το ένα τρίτο των πτηνών του πλανήτη και είναι τα πιο πολυάριθμα είδη σπονδυλωτών (όχι μόνο πτηνών) στην ξηρά, φτάνοντας περίπου τα 23 δισεκατομμύρια. Επίσης σε όλο τον κόσμο, το κοτόπουλο είναι το πιο συχνό κρέας που καταναλώνεται.
Αυτό το κατέστησε και ένα ζωντανό σύμβολο της σύγχρονης γεωλογικής εποχής.
Όταν κάποτε δεν θα έχει απομείνει ούτε ένας άνθρωπος στη Γη, τα διάσπαρτα απολιθωμένα κόκαλα των κοτόπουλων θα είναι αυτά που θα αποτελούν το «σήμα κατατεθέν» της εποχής που οι άνθρωποι βασίλευαν τον πλανήτη. Έτσι, παρά τα διαστημικά ταξίδια, το Ίντερνετ και τα τόσα ιατρικά επιτεύγματα του ανθρώπου, τελικά θα είναι μάλλον το ταπεινό κοτόπουλο που θα αφήσει το στίγμα του στην εποχή μας. «Τα κοτόπουλα αποτελούν ένα πραγματικά σημαντικό σύμβολο και ένα δυνητικό μελλοντικό απολίθωμα της σύγχρονης εποχής, καθώς και της επίπτωσης του ανθρώπου πάνω στον πλανήτη μας. Μπορεί να πει να κανείς ότι ζούμε στον πλανήτη των κοτόπουλων» δήλωσε η επικεφαλής νέας έρευνας, Κάρις Μπένετ του Τμήματος Γεωγραφίας, Γεωλογίας και Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου του Λέστερ.
Στην πρόσφατη μελέτη, που δημοσιεύθηκε από την Royal Society Open Science, οι ερευνητές συνέκριναν τα οστά του σύγχρονου κοτόπουλου με τα οστά των προγόνων τους που χρονολογούνται από τους ρωμαϊκούς χρόνους. Τα σύγχρονα κοτόπουλα είναι εντελώς διαφορετικά, καθώς έχουν διαφορετικό μέγεθος, διαφορετική σύσταση οστών (που δείχνει διαφορετικές διατροφικές συνήθειες) και σημαντικά μειωμένη γενετική ποικιλότητα.
Ειδικότερα, τα σημερινά κοτόπουλα είναι συνήθως τέσσερις έως πέντε φορές βαρύτερα από εκείνα του 1957. Το κόκαλο στο μπούτι ενός σύγχρονου κοτόπουλου έχει τριπλάσιο πλάτος και διπλάσιο μήκος σε σχέση με εκείνο ενός άγριου προγόνου του πριν 10.000 χρόνια. Αυτό συμβαίνει επειδή ένα σύγχρονο κοτόπουλο εκτρέφεται σήμερα με μοναδικό στόχο το κέρδος, όπως αναφέρει το Conversation.
Η ταχύτητα ανάπτυξης επιταχύνθηκε στο δεύτερο μισό του 20ού αιώνα, με αποτέλεσμα να χρειάζονται μόνο πέντε με έξι εβδομάδες μέχρι να είναι έτοιμα για σφαγή. Τα στοιχεία αυτής της εξαιρετικής ανάπτυξης διατηρούνται στα οστά τους, τα οποία είναι λιγότερο πυκνά και συχνά παραμορφωμένα. Δυστυχώς δεν υπάρχει σωτηρία για αυτά, καθώς αν ζήσουν πάνω από ένα μήνα πολλά πεθαίνουν από καρδιακή ανεπάρκεια ή αναπνευστικά προβλήματα.
Το σύγχρονα κοτόπουλα υπάρχουν στην παρούσα μορφή του αποκλειστικά λόγω της ανθρώπινης παρέμβασης. «Έχουμε αλλάξει τα γονίδια τους για να μεταλλάξουμε τον υποδοχέα που ρυθμίζει το μεταβολισμό τους, πράγμα που σημαίνει ότι τα πουλιά είναι πάντα πεινασμένα και έτσι θα τρώνε και θα αναπτύσσονται πιο γρήγορα. Όχι μόνο αυτό, ολόκληρος ο κύκλος ζωής τους ελέγχεται από την ανθρώπινη τεχνολογία. Για παράδειγμα, τα κοτόπουλα εκκολάπτονται σε εργοστάσια με ελεγχόμενη από υπολογιστή θερμοκρασία και υγρασία. Ζουν κάτω από ηλεκτρικά φώτα για να μεγιστοποιήσουν τις ώρες που μπορούν να ταϊστούν. Η σφαγή τους με το μηχάνημα επιτρέπει την επεξεργασία χιλιάδων πτηνών κάθε ώρα», σύμφωνα με τους επιστήμονες.
Οι οικόσιτες αγελάδες, οι χοίροι και τα πρόβατα αριθμούν περίπου ένα δισεκατομμύριο, αλλά τα κοτόπουλα είναι το πιο εντυπωσιακό παράδειγμα της σύγχρονης βιόσφαιρας. Τα οστά τους είναι διάσπαρτα σε χώρους υγειονομικής ταφής και αγροκτήματα παγκοσμίως και ως εκ τούτου έχουν πολλές πιθανότητες να διατηρηθούν ως σύμβολα του πώς ο πλανήτης και η βιόσφαιρά του έχουν αλλάξει στη διάρκεια των χρόνων. Όπως είπε η Μπένετ, όταν οι μελλοντικές γενιές εξετάζουν πετρώματα από την εποχή μας, «ανάμεσα στα τενεκεδάκια, στα γυάλινα μπουκάλια και στα πλαστικά, θα βρουν και κόκαλα από κοτόπουλα».
Παρόλο που οι άνθρωποι εκτρέφουν κοτόπουλα από την περίοδο της εξημέρωσής τους στη Νοτιοανατολική Ασία πριν από περίπου 6.000 χρόνια, οι σημερινές κότες έχουν υποστεί σημαντικές βιολογικές μεταβολές μετά από τόσο εντατική μεταχείριση από την κτηνοτροφία και τη βιομηχανία κρέατος. Από τη δεκαετία του 1950, ο πληθυσμός των κοτόπουλων έχει αυξηθεί εξαιτίας της αύξησης του ανθρώπινου πληθυσμού. Αντίστοιχα έχει αυξηθεί για τον ίδιο λόγο και η χρήση ορυκτών καυσίμων, πλαστικών και άλλων πόρων.
Τι προβλέπει το μέλλον;
Σχεδόν 66 δισεκατομμύρια κοτόπουλα οδηγούνται στο σφαγείο κάθε χρόνο (έναντι ενάμισι δισεκατομμυρίου χοίρων) και τα κόκαλά τους που συσσωρεύονται, δεν έχουν προηγούμενο στον φυσικό κόσμο. Αυτή τη στιγμή, η κατανάλωση κοτόπουλου αυξάνεται. Το κοτόπουλο είναι φθηνό και πολλοί το προτιμούν σε σχέση με το βοδινό και χοιρινό κρέας, προκειμένου να μειώσουν τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου.
Κάπως πρέπει να προσαρμοστούμε σε έναν κόσμο, όπου αυξάνεται συνεχώς ο πληθυσμός και επηρεάζεται από την κλιματική αλλαγή. Σίγουρα αυτό δεν είναι εύκολο, αλλά κάποιοι προσπαθούν να κάνουν ήδη το πρώτο βήμα. Οι μεγαλύτεροι παραγωγοί κοτόπουλου στον κόσμο, Tyson Foods και Perdue Farms, επενδύουν τώρα σε φυτικές πρωτεΐνες. Μήπως αυτό σημαίνει ότι η «εποχή των κοτόπουλων» θα μπορούσε να τελειώσει κάποια στιγμή; Μένει να δούμε πως θα εξελιχθεί η κατάσταση στο μέλλον.
