Η επέτειος από την εξέγερση του Πολυτεχνείου είναι μία καλή αφορμή για να εξεταστεί στο σύνολο του, ο ρόλος των φοιτητικών εξεγέρσεων στην πορεία των ιστορικών γεγονότων του πλανήτη.
Σαν σήμερα, οι φοιτητές του Πολυτεχνείου διεκδίκησαν την ελευθερία όλων μας, παίρνοντας πάνω τους τη συλλογική ευθύνη. Ανατρέχοντας πίσω στον χρόνο, οι φοιτητικές εξεγέρσεις δεν γεννήθηκαν στην εποχή της δικτατορίας. Στην ιστορία είναι καταγεγραμμένες πολλές ακόμη…
Σκιαδικά
Πηγαίνοντας πίσω στο χρόνο, η πρωτοβουλία των φοιτητών για δράση αναπτύσσεται στην Ελλάδα, τον Μάη του 1859, και υπό την πρωθυπουργία του Αθανάσιου Μιαούλη, με τα λεγόμενα “Σκιαδικά”, που αποτελούν μία από τις πρώτες αναφορές για πανεπιστημιακό άσυλο. Έμειναν στην ιστορία, ως επεισόδια που ξέσπασαν ανάμεσα στη χωροφυλακή και τους μαθητές και σπουδαστές της Αθήνας. Στο αίτημα του τότε υπουργού Εξωτερικών, Αλέξανδρου Ρίζου Ραγκαβή, να στηριχθεί η εγχώρια παραγωγή έναντι της εισαγόμενης, με την προτίμηση ψάθινων καπέλων από τη Σίφνο, πολλοί φοιτητές αρχίζουν να ανταποκρίνονται.
Σύντομα, τα σιφνέικα σκιάδια γίνονται μόδα στους κύκλους των απουδαστών, μέχρι τη στιγμή που οι εισαγωγείς καπέλων στέλνουν υπαλλήλους τους στο Πεδίο του Άρεως με κουρελιασμένα σκιάδια, προκειμένου να διακωμωδήσουν τους μαθητές. Η Χωροφυλακή, με το μέρος των υπαλλήλων, ξυλοφορτώνει μαθητές και προχωράει σε τρεις συλλήψεις. Τελικά, τα πνεύματα ηρέμησαν, όταν ο φρούραρχος Αθηνών διέλυσε με τα όπλα τους συγκεντρωμένους, απολύθηκε ο διευθυντής της Αστυνομίας και αφέθηκαν ελεύθεροι οι συλληφθέντες φοιτητές.
Ευαγγελικά – Ορεστειακά
Τα “Ευαγγελικά” είναι τα αιματηρά επεισόδια που σημειώθηκαν στην Αθήνα στις 8 Νοεμβρίου 1901, με αφορμή τη δημοσίευση των Ευαγγελίων στη Δημοτική γλώσσα, από την εφημερίδα “Ακρόπολις”. Εκείνοι που άρχισαν να κατεβαίνουν στο δρόμο ήταν φοιτητές, δάσκαλοι, παπάδες, βουλευτές. Οι χωροφύλακες, χάνοντας πάλι τον έλεγχο, πυροβολούν και αρχίζουν να μετρώνται θύματα. H εφημερίδα Ακρόπολις διέκοψε τη δημοσίευση του Ευαγγελίου και στο φύλλο της 7ης Νοεμβρίου ζήτησε συγγνώμη από τους φοιτητές. Η συμπλοκή, όντας σφοδρή, προκάλεσε την πτώση της κυβέρνησης του Γεώργιου Θεοτόκη .
Τον ίδιο χρόνο και ως συνέχεια των “Ευαγγελικών”, ξεσπούν τα “”Ορεστειακά”, υπό την πρωθυπουργία του Δημήτριου Ράλλη, τα οποία αναφέρονται σε σφοδρές συγκρούσεις, μεταξύ φοιτητών και αστυνομίας, με αφορμή πάλι, γλωσσικά θέματα. Ο αγώνας έγινε το Νοέμβρη του 1903, για την προάσπιση της αρχαίας παράδοσης, με αφορμή την παράσταση της “Ορέστειας” του Αισχύλου, μεταφρασμένης στη Δημοτική. Κάποιοι στρατιώτες πυροβόλησαν κατά του πλήθους, με αποτέλεσμα να φονευτούν δύο πολίτες και να τραυματιστούν επτά.
Η προίκα της πριγκίπισσας
Αργότερα, πολλές φοιτητικές κινητοποιήσεις στην Αθήνα, σημειώνονται το 1962, υπό το σύνθημα “Προίκα στην Παιδεία, όχι στη Σοφία”. Σε μία εποχή που η κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Καραμανλή προίκιζε την πριγκίπισσα Σοφία για το γάμο της, με υπέρογκα ποσά, ενώ την ίδια στιγμή, αρνιόταν πεισματικά κάθε αύξηση των δαπανών για την Παιδεία. Αυτό προκάλεσε την αντίδραση πολλών φοιτητών, οι οποίοι ήθελαν αυτά τα λεφτά για να τονώσουν την παιδεία. Τελικά, ο γάμος έγινε με περισσή πολυτέλεια και κατασπατάληση των φτωχών πόρων της χώρας. Το ογκούμενο λαϊκό κίνημα, υπέρ της παιδείας ξεπέρασε τα απλά αιτήματα και άρχισε να θέτει θέματα δημοκρατίας, εθνικής ανεξαρτησίας και ανάπτυξης υπέρ του λαού.
Φοιτητές εναντίον Χούντας
Μόλις πέντε χρόνια μετά το 1962, η Χούντα στην Ελλάδα εγκαινιάζεται, μετά το πραξικόπημα των Συνταγματαρχών, στις 21 Απριλίου 1967. Τα επτά χρόνια δικτατορικού καθεστώτος αφυπνίζουν και ενεργοποιούν τις φοιτητικές συνειδήσεις, καθιστώντας το τριήμερο 14-17 Νοέμβρη 1973, ως το σημαντικότερο και μαζικότερο διάστημα αντίστασης κατά της απριλιανής στρατιωτικής δικτατορίας στην Ελλάδα.
Οι πρώτες δυναμικές φοιτητικές αντιδράσεις, κατά τη διάρκεια της δικτατορίας, εμφανίσθηκαν στις αρχές του 1972, με τη συγκρότηση των Φοιτητικών Επιτροπών Αγώνα (ΦΕΑ), που αμφισβητούσαν ανοιχτά τα διορισμένα από τη χούντα διοικητικά συμβούλια των φοιτητικών συλλόγων. Στα πανεπιστήμια δραστηριοποιούνταν οργανώσεις, κατά κύριο λόγο, από την Αριστερά («Ρήγας Φεραίος», «Αντι-ΕΦΕΕ», «ΑΑΣΠΕ» κ.α).
Η χούντα, στην προσπάθειά της να ελέγξει κάθε πλευρά της πολιτικής, είχε αναμειχθεί στον φοιτητικό συνδυκαλισμό από το 1967, απαγορεύοντας τις φοιτητικές εκλογές στα πανεπιστήμια, στρατολογώντας υποχρεωτικά τους φοιτητές και επιβάλλοντας μη εκλεγμένους ηγέτες των φοιτητικών συλλόγων στην Εθνική Φοιτητική Ένωση Ελλάδας, (ΕΦΕΕ). Αυτές οι ενέργειες δημιούργησαν έντονα αντιδικτατορικά αισθήματα στους φοιτητές, όπως στον φοιτητή Γεωλογίας , Κώστα Γεωργάκη, ο οποίος αυτοπυρπολήθηκε δημόσια το 1970 στη Γένοβα της Ιταλίας, σε ένδειξη διαμαρτυρίας ενάντι στο δικτατορικό καθεστώς.
Από τη Νομική στο Πολυτεχνείο
Η πρώτη δημόσια εκδήλωση διαμαρτυρίας ενάντια στη χούντα, από τους φοιτητές δεν αργεί να γίνει. Στις 21 Φεβρουαρίου 1973, 4000 φοιτητές καταλαμβάνουν το κτίριο της Νομικής Αθηνών. Από την ταράτσα του κτιρίου καλούν το λαό της Αθήνας να συμπαρασταθεί στον αγώνα τους για δημοκρατικές ελευθερίες. Οι πρυτανικές αρχές ανέχονται σιωπηρά την κατάληψη, χωρίς να ζητήσουν την επέμβαση της αστυνομίας. Η λαϊκή κινητοποίηση εμψύχωσε τον φοιτητικό κόσμο, που προχώρησε και σε δεύτερη κατάληψη, αλλά αυτή τη φορά, με επέμβαση της αστυνομίας.
Οι φοιτητές αποφασίζουν αποχή από τα μαθήματα, στις 14 Νοεμβρίου του ίδιου χρόνου, ξεκινώντας διαδηλώσεις εναντίον του στρατιωτικού καθεστώτος. Οι φοιτητές που αυτοαποκαλούνταν «Ελεύθεροι Πολιορκημένοι», οχυρώθηκαν μέσα στο κτίριο της σχολής επί της οδού Πατησίων και ξεκίνησαν τη λειτουργία του ανεξάρτητου ραδιοφωνικού σταθμού του Πολυτεχνείου. Το, πλέον ιστορικό, μήνυμά τους ήταν: «Εδώ Πολυτεχνείο! Λαέ της Ελλάδας το Πολυτεχνείο είναι σημαιοφόρος του αγώνα μας, του αγώνα σας, του κοινού αγώνα μας ενάντια στη δικτατορία και για την Δημοκρατία».
Μέχρι και τη 17η Νοέμβρη, στήνονται οδοφράγματα και διεξάγονται οδομαχίες μεταξύ εξεγερμένων και αστυνομίας. Μετά από μία σειρά γεγονότων που ξεκίνησαν με την είσοδο άρματος μάχης στον χώρο του Πολυτεχνείου και την επαναφορά σε ισχύ του σχετικού στρατιωτικού νόμου που απαγόρευε συγκεντρώσεις και την κυκλοφορία σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, η εξέγερση των σπουδαστών έληξε με αιματοχυσία το πρωί της ίδιας ημέρας.
Οι αγώνες των φοιτητών στον υπόλοιπο κόσμο
Μία σύντομη αναφορά στη διεθνή ιστορία αποδεικνύει πως οι κινητοποιήσεις των φοιτητών δεν περιορίζονται στον ελλαδικό χώρο. Αρκεί να θυμηθεί κανείς τον Μάη του’ 68 στη Γαλλία και τις διαδηλώσεις των φοιτητών στην πλατεία Tiananmen της κινεζικής πρωτεύουσας το 1989. Ο Μάης του 1968 στη Γαλλία, κατά τον οποίο πραγματοποιήθηκε μία γενικότερη πολιτική και κοινωνική αναταραχή, δημιουργήθηκε στη χώρα, και πάλι, από κινητοποιήσεις μαθητών και φοιτητών. Στις 6 Μαΐου, πραγματοποιείται πορεία, στην οποία κατέβηκαν περισσότεροι από 20000 φοιτητές και καθηγητές, με κατεύθυνση τη Σορβόνη, που παρέμενε κλειστή από την αστυνομία.
Ακολούθησαν οδομαχίες, κατά τις οποίες, η αστυνομία απαντούσε με δακρυγόνα. Εκατοντάδες φοιτητές συνελήφθησαν. Στην απεργία μπήκαν σύντομα, και οι μαθητές των λυκείων, απαιτώντας μαζί με τους φοιτητές, την απόσυρση της αστυνομίας από το Πανεπιστήμιο, το άνοιγμα των Πανεπιστημίων και την απόσυρση όλων των ποινικών κατηγοριών εναντίον των συλληφθέντων φοιτητών.
Ο φοιτητικός αγώνας, εξετάζοντας διαφορετικές περιόδους, ήταν δοσμένος συνήθως, ειρηνικά, καθώς “δεν προέταξε βία, αλλά υπέστησε βία”. Κυνήγησε θεμελιώδη φυσικά, αλλά και πολιτικά δικαιώματα, αποτελώντας σημείο αναφοράς για τις νέες γενιές. Και, η ιστορία ίσως, επαναλαμβάνεται σήμερα, με διαφορετικές μορφές αντιδράσεων.
Πηγή: pahtfinder.gr
Προβοκάτσια των αμερικάνων ένας αστικός μύθος που συντηρείται για να εξυπηρετεί συμφέροντα. Τίποτα άλλο.
good morning VIETNAM
Η εξέγερση του Πολυτεχνείου το 1973 ήταν μια μαζική διαδήλωση λαϊκής αντίθεσης στο καθεστώς της Χούντας των Συνταγματαρχών με θύματα 24 νεκρούς. Είναι μια ημέρα μνήμης για τους αγώνες των φοιτητών. Επιβάλλεται να σεβόμαστε την ημέρα αυτή.
good morning VIETNAM