Πολλοί άνθρωποι στην καθημερινότητά μας, ενώ προσπαθούν να δίνουν την εντύπωση πως είναι έξυπνοι, στην πραγματικότητα κάνουν πράγματα που τους εκθέτουν, με αποτέλεσμα να φαίνονται λιγότερο ικανοί.
Ολοένα και αυξανόμενες έρευνες φανερώνουν τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι σχηματίζουν τις πρώτες εντυπώσεις για την ευφυΐα των άλλων, καθώς και το κατά πόσο αποδίδουν οι τακτικές που χρησιμοποιούνται γι’ αυτήν την πρώτη εντύπωση.
Σύμφωνα με ειδικούς επιστήμονες, τα κριτήρια που οι άνθρωποι αναζητούν για να εκτιμήσουν τη νοημοσύνη των άλλων είναι απλά. Περιλαμβάνουν το να δείχνει κανείς αυτοπεποίθηση, να μιλά καθαρά και ήρεμα και να απαντά με περίσκεψη σε αυτά που επισημαίνουν οι άλλοι.
Αφήστε στην άκρη το τηλέφωνο! Μια από τις πιο ισχυρές ενδείξεις της ευφυίας είναι να κοιτάζουμε τους άλλους όταν μιλούμε, αναφέρει η Nora A. Murphy, καθηγήτρια ψυχολογίας στο πανεπιστήμιο του Λος Άντζελες, η οποία έχει κάνει έξι έρευνες στο συγκεκριμένο ζήτημα. Σε μία από αυτές, συνέκρινε τη συμπεριφορά που οι άνθρωποι υιοθετούν για να παρουσιάζονται έξυπνοι, με τα κριτήρια που οι παρατηρητές χρησιμοποιούν για να εκτιμήσουν τη νοημοσύνη των άλλων.
Το 2007, σε έρευνα που περιλάμβανε 182 αποφοίτους, κάποιοι συμμετέχοντες διατάχθηκαν να προσπαθήσουν να φανούν πιο έξυπνοι κατά τη διάρκεια μιας βιντεοσκοπημένης συζήτησης με έναν άλλο συμμετέχοντα. Επίσης, έκαναν τέστ IQ. Σε άλλα άτομα δόθηκε εντολή να παρακολουθήσουν τα βίντεο και να διατυπώσουν μια κρίση για το πιθανό IQ των συμμετεχόντων. Ξεχωριστά, οι ερευνητές είδαν τα βίντεο και διαπίστωσαν 28 διαφορετικές συμπεριφορές.
Εκείνοι που προσπάθησαν να φανούν έξυπνοι είχαν μερικά κοινά στοιχεία, όπως το κοίταγμα στα μάτια, όταν μιλούσαν εκείνοι ή οι άλλοι, η σωστή στάση του σώματος και το γεγονός πως φαίνονταν σοβαροί, αποφεύγοντας μερικούς μορφασμούς.
Οι τρόποι που χρησιμοποιούν κάποιοι άνθρωποι για να προβάλλουν την ευφυΐα τους συχνά φέρνουν αντίθετα αποτελέσματα
Οι παρατηρητές έδωσαν υψηλό σκορ IQ σε συμμετέχοντες που φαίνονταν χαλαροί και με αυτοπεποίθηση, κοιτούσαν τους συνομιλητές στα μάτια και κάθονταν με το σωστό τρόπο. Ακόμα, θεώρησαν εξυπνότερους εκείνους που μιλούσαν καθαρά και ανταποκρίνονταν στη συμπεριφορά του άλλου συμμετέχοντα στη συζήτηση, κάνοντας χειρονομίες και δείχνοντας προσοχή στα λεγόμενά του.
Οι παρατηρητές διαπίστωσαν πως οι απόπειρες των συμμετεχόντων να δείξουν περισσότερο ευφυείς, μεγαλοποιούσε τις ενδείξεις ότι έχουν χαμηλότερη νοημοσύνη. «Όσο περισσότερο προσπαθεί κανείς να φανεί εξυπνότερος από όσο είναι στην πραγματικότητα», τονίζει η Dr Murphy, « τόσο πιο εύκολο είναι να διαπιστωθεί η αλήθεια».
Ένα στερεότυπο σχετικά με τη νοημοσύνη, το οποίο αφορά την πρώτη εντύπωση που δείχνουμε στους άλλους, είναι όταν φοράμε γυαλιά, αφού σύμφωνα με τους επιστήμονες, θεωρούμαστε από το περιβάλλον μας πιο έξυπνοι. Επίσης, η προσθήκη μεσαίου ονόματος, στο μυαλό πολλών ανθρώπων, φανερώνει υψηλό κοινωνικό επίπεδο και μόρφωση. Ίσως φαίνεται οξύμωρο αλλά έχει διαπιστωθεί πως οι άνθρωποι που χρησιμοποιούν στα γραπτά τους περίπλοκη και επιτηδευμένη γλώσσα, θεωρούνται λιγότερο ευφυείς από τους αναγνώστες, σύμφωνα με μια μελέτη του 2006 στην Εφαρμοσμένη Γνωστική Ψυχολογία
Οι εργασιακοί χώροι είναι γεμάτοι από ανθρώπους που προσπαθούν να εντυπωσιάσουν με το λεξιλόγιο τους. Η Dianna Booher, συγγραφέας και σύμβουλος επιχειρήσεων, αναφέρει ένα περιστατικό με εργαζόμενο που επέμενε καθημερινά να χρησιμοποιεί τη φράση «πανταχού παρών», είτε ταίριαζε είτε όχι στις συζητήσεις με άλλους. Είναι προφανές πως ο εργαζόμενος δεν πέτυχε το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα, αφού γελοιοποιήθηκε η απόπειρα επίδειξης των ανύπαρκτων γνώσεών του.
Άλλοι προσπαθούν να φανούν πιο έξυπνοι μιλώντας πολύ και δυνατά, ελπίζοντας πως κανείς δεν θα παρατηρήσει την άγνοιά τους. Στην πραγματικότητα γίνονται κουραστικοί και μονότονοι, σημάδι ανασφάλειας και χαμηλής αυτοεκτίμησης . Επιπρόσθετα, είναι ανώφελο να δει κανείς τη συμμετοχή σε μια σύσκεψη στο χώρο εργασίας με αγώνα επίδειξης γνώσεων. Είναι προτιμότερο και εκτιμάται περισσότερο να πει κάποιος πως δεν γνωρίζει κάτι, παρά να δώσει άμεσα μια απάντηση για την οποία δεν είναι καθόλου βέβαιος.
Ένα παράδειγμα που δείχνει πως η ειλικρίνεια για τις πραγματικές μας γνώσεις σε ένα αντικείμενο μπορεί να βοηθήσει στο να έχουμε καλά αποτελέσματα, είναι αυτό του Dan Cappelo. Εκείνος αγόρασε μια επιχείρηση που εξοπλίζει βιομηχανίες με μικροεπεξεργαστές. Από την αρχή δήλωσε στους 40 εργαζόμενους πως δεν γνώριζε τίποτα για την επιχείρηση και ζήτησε να τον ενημερώσουν. Επίσης, είπε σε αυτούς ότι επιθυμεί περισσότερο να εστιάσουν στις πωλήσεις και στο μάρκετινγκ, προκειμένου η εταιρεία να επεκταθεί. Τελικά, η επιχείρηση δεκαπλασίασε τις πωλήσεις της και πλέον απασχολεί 300 εργαζόμενους.
Το ρητό «εν οίδα ότι ουδέν οίδα» που αποδίδεται στον Σωκράτη και κατέγραψε ο Πλάτωνας, μπορεί να αποδειχθεί πραγματικά ωφέλιμο σε όλους τους τομείς που δραστηριοποιούμαστε!
Πηγή: skai.gr