Τα σπανιότερα χρώματα στον κόσμο φυλάσσονται στη βιβλιοθήκη του Harvard

Τι χρώμα μπλουζάκι θα βάλεις; Τι χρώμα θα βάψεις τους τοίχους στο νέο σου διαμέρισμα; Αν ανήκεις σε αυτούς που στα χρώματα διακρίνουν μόνο τους βασικούς τόνους τότε δεν θα δυσκολευτείς σε τέτοια θέματα. Αν ανήκεις όμως σε αυτούς που στο μπλε διακρίνουν το τυρκουάζ, το κυανό, το πετρόλ, το κομπάλτ, το πρωσικό τότε τα πράγματα είναι δύσκολα. Όχι όμως τόσο δύσκολα στο να τα βρεις.

Αιώνες πίσω για να βρεις μια συγκεκριμένη απόχρωση χρώματος, μπορεί να χρειαζόταν να ταξιδέψεις στην άλλη άκρη του κόσμου. Η ιστορία των χρωστικών ουσιών ανάγεται στους προϊστορικούς χρόνους, αλλά πολλά από αυτά που γνωρίζουμε για το πώς αυτές συνδέονται με τον κόσμο της τέχνης προέρχονται από τονEdward Forbes, ιστορικό και διευθυντή του Μουσείου Τέχνης Fogg στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ από το 1909 έως το 1944. Θεωρείται ο πατέρας της συντήρησης έργων τέχνης στις Ηνωμένες Πολιτείες, ο Forbes ταξίδεψε σε όλο τον κόσμο συγκεντρώνοντας χρωστικές ουσίες, προκειμένου να βρει πρωτότυπες χρωστικές ουσίες που χρησιμοποιήθηκαν την περίοδο της κλασικής ιταλικής ζωγραφικής. Με τα χρόνια, ο Forbes αύξησε τη συλλογή του, Pigment Collection, σε περισσότερα από 2.500 διαφορετικά δείγματα, το καθένα με τη δική του πολυεπίπεδη προϊστορία σχετικά με την προέλευση, την παραγωγή και τη χρήση του.

Σήμερα, η συλλογή χρησιμοποιείται κυρίως για επιστημονική ανάλυση, παρέχοντας πρότυπες χρωστικές ουσίες για να συγκρίνονται με άγνωστες. Τα τελευταία 10 χρόνια, ο Khandekar ως διευθυντής του Straus Center for Conservation and Technical Studies στο Harvard Art Museums, έχει φροντίσει να ανακατασκευαστεί η συλλογή, ώστε να περιλαμβάνει σύγχρονες χρωστικές ουσίες για να αναλύσει καλύτερα του 20ου αιώνα και τη σύγχρονη τέχνη.

Ο Khandekar υποστηρίζει ότι «οι καλλιτέχνες σήμερα μπορούν να χρησιμοποιήσουν τα πάντα για να μετατρέψουν την ιδέα που έχουν στο κεφάλι τους σε φυσική μορφή. Θα μπορούσαν να είναι κομμάτια από πλαστικό, δοχεία τροφίμων ή οτιδήποτε άλλο». Η έρευνα και η καταλογογράφηση των χρωστικών ουσιών είναι παρόμοια με την εργασία των ντετέκτιβ. «Χρησιμοποιούμε τα μέσα μας με τον ίδιο τρόπο που το κάνουν και οι ιατροδικαστικοί επιστήμονες», λέει ο Khandekar. «Εξετάζουμε το βασικά συστατικά που θα μας αποκαλύψουν την προέλευση του υλικού». Ο ίδιος και η ομάδα του χρησιμοποιούν τεχνικές όπως η φασματοσκοπία Raman, φασματοσκοπία μάζας, χρωματογραφία αερίου και ηλεκτρονικό μικροσκόπιο για να χαρτογραφήσουν την ακριβή χημική σύνθεση μιας χρωστικής ουσίας.