Πάνω από 1.500 αυτοκτονίες και 15.000 απόπειρες αυτοκτονίας καταγράφονται ετησίως στη Σουηδία. Για να αντιμετωπιστεί αυτό το οδυνηρό φαινόμενο, οι υπηρεσίες πρόνοιας της Στοκχόλμης δημιούργησαν την Ομάδα Ψυχιατρικής Παρέμβασης Έκτακτης Ανάγκης (Psychiatric Emergency Response Team) – ένα ασθενοφόρο αφιερωμένο μόνο στην περίθαλψη περιστατικών ψυχικής υγείας.

Είναι το πρώτο του είδους του στον κόσμο και ουσιαστικά αποτελεί μία «θεραπευτική αίθουσα έκτακτης ανάγκης» που μπορεί να ταξιδέψει με 70 μίλια την ώρα.

Το όχημα μοιάζει με ένα συμβατικό ασθενοφόρο. Στο εσωτερικό τoυ, ωστόσο, τα άνετα καθίσματα έχουν αντικαταστήσει τα φορεία και τα έντονα φώτα έχουν τροποποιηθεί για να δίνουν μια αίσθηση ζεστασιάς.

Η ομάδα παρέμβασης περιλαμβάνει δύο νοσηλευτές ψυχικής υγείας και ένα άτομο ως παραϊατρικό προσωπικό. Στη Σουηδία, η αστυνομία είναι αυτή που χειρίζεται παραδοσιακά αυτές τις περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης. Με την παροχή εκπαιδευμένων επαγγελματιών που έχουν τη δυνατότητα αντιμετώπισης έκτακτων περιστατικών, βελτιώνεται η ποιότητα της παρεχόμενης περίθαλψης ψυχικών περιστατικών στην κοινότητα. Επίσης, μέσω αυτής της πρωτοβουλίας αυτής έχει ελαχιστοποιηθεί ο στιγματισμός των ασθενών με ψυχιατρικά προβλήματα.

Στη Στοκχόλμη, η μονάδα ανταποκρίνεται σε περισσότερες από 130 κλήσεις το μήνα κατά μέσο όρο. Η συντριπτική πλειοψηφία αυτών των εκκλήσεων αφορά στον κίνδυνο απόπειρας αυτοκτονίας.

Στη Στοκχόλμη, η μονάδα ανταποκρίνεται σε περισσότερες από 130 κλήσεις το μήνα κατά μέσο όρο. Η συντριπτική πλειοψηφία αυτών των εκκλήσεων αφορά στον κίνδυνο απόπειρας αυτοκτονίας.

Η Anki Björnsdotter εργάζεται ως νοσηλεύτρια ψυχικής υγείας και δίνει μία εικόνα για τη συνεργασία της με την Ομάδα Ψυχιατρικής Παρέμβασης Έκτακτης Ανάγκης.

Ποιο είναι ένα τυπικό είδος κλήσεων που δέχεστε;

Βοηθάμε τους ανθρώπους που έχουν αυτοκτονικές τάσεις και αυτούς που υποφέρουν από σοβαρή ψυχική ασθένεια. Μπορεί να είναι κάποιος μανιοκαταθλιπτικός που να μην γνωρίζει για την ψυχική του κατάσταση, όπως ένα άτομο που χρειάζεται να μεταφερθεί στο νοσοκομείο και δεν γνωρίζει ότι είναι αναγκαίο. Επίσης, μπορεί να είναι άνθρωποι ψυχωσικοί και κάποιοι που πάσχουν από σχιζοφρένεια, οι οποίοι μπορεί να μην έχουν πάρει τη φαρμακευτική αγωγή τους και να βρίσκονται σε κίνδυνο.

Μέχρι τώρα η αστυνομία χειριζόταν αυτά τα είδη κλήσεων. Αλλά η παρουσία της αστυνομίας από μόνη της μπορεί εύκολα να οδηγήσει έναν ασθενή να αισθάνεται ότι έχει κάνει κάτι λάθος. Η ψυχική ασθένεια δεν έχει εγκληματικό χαρακτήρα, επομένως δεν έχει νόημα να έρθει η αστυνομία να παραλάβει τον ασθενή.

«Η ψυχική ασθένεια δεν έχει εγκληματικό χαρακτήρα, επομένως δεν έχει νόημα να έρθει η αστυνομία να παραλάβει τον ασθενή».

Πώς χειρίζεστε αυτές τις περιπτώσεις;

Όταν φτάνουμε για πρώτη φορά στον τόπο που εξελίσσεται το περιστατικό, αξιολογούμε την κατάσταση. Αν πρόκειται για έναν άνθρωπο που έχει προβεί σε απόπειρα αυτοκτονίας, μπορεί να χρειαστεί λίγος χρόνος προτού έρθουμε σε επικοινωνία με ένα κοντινό του πρόσωπο ή με κάποιον που μπορεί να τον ηρεμήσει. Μιλάμε με αυτό το άτομο προκειμένου να πάρουμε μια απόφαση σχετικά με το αν θα πρέπει να μεταφέρουμε τον ασθενή στο νοσοκομείο ή να τον πάμε στο σπίτι.

Για παράδειγμα, αν λάβουμε μια κλήση για ένα άτομο που βρίσκεται σε μια γέφυρα με σκοπό να αυτοκτονήσει και τα πράγματα έχουν ηρεμήσει τη στιγμή που φτάσουμε, μπορούμε να εξετάσουμε την κατάσταση και να αποφασίσουμε ότι στη συγκεκριμένη περίπτωση, ο ασθενής δεν θα προσπαθήσει να αυτοκτονήσει τελικά, άρα δεν θα χρειαστεί να νοσηλευτεί.

Κατά τη διάρκεια του πρώτου έτους λειτουργίας της, η Ομάδα Ψυχιατρικής Παρέμβασης Έκτακτης Ανάγκης έλαβε 1.580 κλήσεις και φρόντισε 1.254 περιστατικά. Αυτός είναι κατά μέσο όρο 4,3 κλήσεις και 3,4 περιστατικά την ημέρα. Φροντίσαμε 1.036 άτομα όλων των ηλικιών και 96 από αυτά μάς κάλεσαν περισσότερες από μία φορά. Το 1/3 όλων των περιπτώσεων που φροντίσαμε δεν παρουσίασε υποτροπή ώστε να χρειαστεί τη βοήθειά μας, έχοντας ακολουθήσει μια ψυχιατρική αξιολόγηση και υπήρξαν φορές που η παρέμβαση κρίσιμων περιστατικών είχε ολοκληρωθεί με επιτυχία επί τόπου.

Πρόκειται για μία πρωτοβουλία η οποία έχει αποκτήσει ευρεία αποδοχή και προσφέρει την κατάλληλη φροντίδα σε πολύ ευαίσθητα περιστατικά έκτακτης ανάγκης. Η ομάδα συνεχίζει τη λειτουργία της στη Στοκχόλμη μετά από επιτυχημένη δοκιμή, σύμφωνα με τον Fredrik Bengtsson, επικεφαλής της Μονάδας Αντιμετώπισης Έκτακτων Περιστατικών Ψυχικής Υγείας στο νοσοκομείο Sabbatsberg. Δεν βλέπω κανένα λόγο γιατί να μην συνεχιστεί το έργο μας, ανέφερε ο Bengtsson. Έχει θεωρηθεί τεράστια επιτυχία από την αστυνομία, τους νοσηλευτές, τους υπαλλήλους της υγειονομικής περίθαλψης καθώς και από τους ασθενείς.

Επί του παρόντος, η Στοκχόλμη είναι η μόνη σουηδική πόλη που έχει λάβει τέτοια μέτρα για τη μείωση των ποσοστών αυτοκτονίας. Ωστόσο, εξαιτίας της επιτυχίας της, άλλες περιοχές – όπως το Skåne, το Örebro, το Blekinge και το Jönköping, εξετάζουν το ενδεχόμενο χρήσης της Ομάδας Ψυχιατρικής Παρέμβασης Έκτακτης Ανάγκης. Στο Γκέτεμποργκ, έχουν ήδη θεσπίσει έναπαρόμοιο πρόγραμμα με νοσηλευτές ψυχικής υγείας που παρεμβαίνουν σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης με το αυτοκίνητο, παρέχοντας και πάλι το σωστό είδος φροντίδας για τους ασθενείς που πάσχουν από προβλήματα ψυχικής υγείας.

Πηγή: www.psychologynow.gr