Σαν σήμερα έφυγε από τη ζωή, ο ποιητής και συγγραφέας, Χένρι Τσαρλς Μπουκόφσκι, ο οποίος μέσω της πολυτάραχης ζωής του, μοιράστηκε με το κοινό απόψεις για τα πάντα, από την τέχνη μέχρι τον θάνατο. Ο άνθρωπος που αναρωτιόταν “πώς διάολο μπορούμε να διασκεδάζουμε όταν ξυπνάμε καθημερινά στις 6:30 το πρωί από ένα ξυπνητήρι”, κοιτάζει μέχρι σήμερα ερευνητικά το παρόν που διαμορφώνει την ανθρώπινη ύπαρξη.
Ο Αμερικανός ποιητής και συγγραφέας, Χένρι Τσαρλς Μπουκόφσκι, πέθανε σαν σήμερα, στις 9 Μαρτίου του 1994 από λευχαιμία σε ηλικία 73 ετών. Γεννημένος τον Αύγουστο του 1920, στη γερμανική πόλη Άντερναχ, άφησε πίσω του έναν πολυτάραχο βίο και χιλιάδες ποιήματα, εκατοντάδες διηγήματα αλλά και έξι μυθιστορήματα. Τα έργα του Μπουκόφσκι είχαν έντονο το αυτοβιογραφικό στοιχείο. Έχοντας ζήσει περίπου μια δεκαετία στο περιθώριο, με προβλήματα αλκοολισμού και συνεχών διενέξεων με τον πατέρα του, άρχισε να μετατρέπει τις εμπειρίες του σε γραπτά.
Η παιδική του ηλικία περιγραφόταν από τον ίδιο, ως η “απόλυτη κόλαση”. Ο πατέρας του, σύμφωνα με τη Μηχανή του Χρόνου, τον έδερνε με τον ιμάντα που τροχίζουν οι κουρείς τα ξυράφια τρεις φορές την εβδομάδα για πέντε χρόνια. Ο Μπουκόφσκι υποστήριζε ότι όφειλε το συγγραφικό του ταλέντο στις “τρυφερές” στιγμές που περνούσε με τον πατέρα του, “Τόσο ξύλο διώχνει όλη την υποκρισία από μέσα μου. Έτσι έμαθα να γράφω. Από τον αναίτιο πόνο”.
Επιστροφή στην “ομαλότητα”
Κατά τα σχολικά του χρόνια, ο Μπουκόφσκι διάβαζε πολύ. Όταν αποφοίτησε, γράφτηκε στο κολέγιο του Λος Άντζελες για να σπουδάσει δημοσιογραφία και λογοτεχνία. Έναν χρόνο αργότερα κατά τις πρώτες συγγραφικές του προσπάθειες, η μητέρα του γίνεται έξαλλη όταν ανακαλύπτει κάποια κείμενά του, με τα οποία και τάισε τη μηχανή κουρέματος του γκαζόν. Το αποτέλεσμα ήταν ο ίδιος να φύγει από το σπίτι του με προορισμό την Ατλάντα. Εκεί έμεινε σε μια παράγκα όπου τρεφόταν καθημερινά με σοκολάτες.
Μπουκόφσκι: Ο άνθρωπος που μισούσε τον καθωσπρεπισμό, “έφυγε” σαν σήμερα
Ζώντας για κάποια χρόνια στο περιθώριο, μάζεψε εμπειρίες και γνώρισε ανθρώπους που αργότερα μπόρεσε να τους αποτυπώσει πειστικά στο χαρτί. Οι χαρακτήρες του έπιναν, έβριζαν, σκοτώνονταν. Ήταν απελπισμένοι και είχαν καταστροφικές τάσεις ενώ ο Μπουκόφσκι συχνά μιλούσε για την ψυχή αυτών των ανθρώπων και παρουσίαζε την προσωπικότητά τους, επικρίνοντας ταυτόχρονα το εκάστοτε πολιτικό σύστημα και την εκάστοτε κοινωνία.
Με τρόπο περισσότερο λυρικό και όχι επιθετικό, κατακρίνει τους πολιτικούς, τους στρατιωτικούς και τον πόλεμο, το αμερικάνικο όνειρο και ολόκληρη την κοινωνία. Μετά τη σχετική του αναγνώριση, σταματάει να θέτει αποκλειστικά στο επίκεντρο των συγγραφικών του ενδιαφερόντων την εγκατάλειψη, τη φτώχεια, την απελπισία, ιστορίες “χαμένων” ανθρώπων. Γνωρίζοντας διαφορετικούς ανθρώπους στην πορεία της ζωής του, διανθίζει τα έργα του και “μαλακώνει” λίγο το ύφος του.
“Πώς διάολο μπορεί ένας άνθρωπος να διασκεδάζει όταν ξυπνάει καθημερινά στις 6:30 το πρωί από ένα ξυπνητήρι, πετάγεται από το κρεβάτι, τρώει γρήγορα, κάνει την ανάγκη του, πλένει τα δόντια του, ταλαιπωρείται στην κίνηση για να πάει σε ένα γραφείο, που εκ των πραγμάτων, θα παράξει πάρα πολλά λεφτά για κάποιον άλλον, και πρέπει να είναι και ευγνώμων σε αυτόν που του δίνει τη δουλειά;”.
Άντον Τσέχοφ, Έρνεστ Χέμινγουεϊ, Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι, είναι τα σημαντικότερα πρόσωπα από τα οποία επηρεάστηκε το έργο του. Μετά τον θάνατο του, ο Τσαρλς Μπουκόφσκι γίνεται θέμα πολλών άρθρων που ασκούσαν κριτική απέναντι στη ζωή και το έργο του. Παρότι αγαπήθηκε από πολλούς απλούς ανθρώπους, από άτομα με ανικανότητες ή προβλήματα αλκοολισμού, οι ακαδημαϊκοί κριτικοί αποδίδουν ελάχιστη σημασία στα γραπτά του. Εκείνο που δεν παύει ποτέ να αναγνωρίζεται επάνω του είναι η σπουδαία ποίηση που άφησε πίσω του. Οι Ζαν- Πολ Σαρτρ και Ζαν Ζενέ τον είχαν χαρακτηρίσει ως τον “μεγαλύτερο ποιητή” της Αμερικής.
Μπουκόφσκι: Ο άνθρωπος που μισούσε τον καθωσπρεπισμό, “έφυγε” σαν σήμερα
Όλες οι σχέσεις του συγγραφέα ήταν “ένας πόλεμος που δεν τελείωνε ποτέ”. Αντιπαθούσε τις τυπικότητες, τα κλισέ, τον “καθωσπρεπισμό” αλλά και τον Μίκι Μάους. Για την ακρίβεια, απεχθανόταν το γεγονός ότι ένα ποντίκι με τέσσερα δάχτυλα ασκούσε τόσο μεγάλη επιρροή στον κόσμο. Από τις θεωρίες-συμβουλές που είχε εκφράσει για τη ζωή, συγκρατούμε τις εξής:
Ζήστε τη ζωή στο έπακρο. “Αυτό που είναι τρομερό, δεν είναι ο θάνατος αλλά οι ζωές που οι άνθρωποι ζουν ή δεν ζουν μέχρι να πεθάνουν. Μερικοί άνθρωποι δεν τρελαίνονται ποτέ. Πραγματικά τι απαίσιες ζωές θα πρέπει να ζουν”.
Μην φοβάστε τον θάνατο. “Έχω τον θάνατό μου μέσα στην αριστερή μου τσέπη. Μερικές φορές τον βγάζω έξω και του μιλάω: Γεια σου μωρό μου, τι κάνεις; Πότε θα έρθεις να με πάρεις; Θα είμαι έτοιμος. Δεν υπάρχει τίποτα για να θρηνήσεις για τον θάνατο, περισσότερο απ’ ό,τι δεν υπάρχει για να θρηνήσεις για ένα λουλούδι που μεγαλώνει”.
Μη συμβιβάζεστε. “Ήθελα όλο τον κόσμο ή τίποτα”. “Δεν θα έπρεπε να συμβιβάζεστε με τίποτα λιγότερο από αυτό που απολύτως αξίζετε ή επιθυμείτε. Προσπαθήστε για το καλύτερο και μην δέχεστε τίποτα άλλο εκτός από αυτό που θα σας ικανοποιήσει πλήρως. Δεν έχει αξία να παρατήσετε τους στόχους σας απλά και μόνο για να συμβιβαστείτε για κάτι λιγότερο που θα σας αφήσει να εύχεστε για κάτι περισσότερο και να ζείτε μέσα στη θλίψη”.
Είστε δυνατότεροι απ’ ό,τι νομίζετε. “Μερικές φορές σηκώνεστε από το κρεβάτι το πρωί και σκέφτεστε δεν πρόκειται να τα καταφέρω, αλλά γελάτε μέσα σας… θυμηθείτε όλες τις στιγμές που έχετε νιώσει έτσι”.
